Alle politici gaan na de eeuwwisseling duidelijk communiceren. Dit schrijft NRC-journalist Tom-Jan Meeus in Duidelijkheid (2024), het essay dat hij schreef voor de Maand van de filosofie
Het komt door Pim – ‘Ik zeg wat ik denk en ik doe wat ik zeg’ – Fortuyn. En door Geert – ‘Doe effe normaal, joh’ – Wilders, die het estafettestokje van Pim heeft overgenomen. Meeus laat overtuigend zien hoe Wilders met zijn ‘duidelijkheid’ de publieke opinie bespeelt. En zo de democratie bedreigt.
Benamingen als ‘kopvoddentax’, ‘nepparlement’, ‘minder Marokkanen’ of ‘heks’ (voor een minister) blijven hangen als reclameslogans. Wilders bereikt daarmee dat hij aandacht krijgt, en kiezers. Meeus noemt het aandachtpolitiek en spektakelleegte. Andere partijen gaan erin mee. Meeus stelt vast: naast de politiek-bestuurlijke werkelijkheid is een media-werkelijkheid ontstaan.
Nu is het belangrijkste parlementaire werk, wetgeving, een taai, onzichtbaar en langdurig proces. Maar, stelt Meeus: ‘Democratie mag niet meer onduidelijk of ingewikkeld zijn. Ook niet als democratie onduidelijk of ingewikkeld is.’
Begrijpelijk schrijven zoals journalist Tom-Jan Meeus dat kan, is misschien wel belangrijker dan ooit. We geven er al 35 jaar training in.